Моҳи Рамазон муборак

Рамазон си рӯза меҳмон омад.
Аз дини Расули Ҳак ба Қуръон омад.
Эй бандаи ғофил,зи хобат бархез.
Бахшидани гуноҳи ҳар мусалмон омад!

Ба номи Худо ва Дуруд бар Паёмбари Сулҳу Сафо, Ҳазрати Мустафо Салаллох алайхи ва Салам.Ассалому алайкум дустони арчуманду оликадр!
Сипос Худовандеро сазовор аст, ки касе аз раҳмати ӯ маъюс нагардад ва аз неъматҳои фаровони ӯ берун натавон рафт. Худованде, ки аз омурзиши ӯ ҳеҷ гунаҳкоре ноумед нагардад ва аз парастиши ӯ набояд сарпечӣ кард. Худое, ки раҳматаш қатъ намегардад ва неъматҳои ӯ поён намегардад.

Илоҳо бо шарофати ин моҳи муборак ин бемориро, ки ба сари ҷаҳониён омадааст нест гардонанд ва кулли мардуми оламро дар паноҳи исмати хеш нигаҳбон бошад.

Рамазон моҳест, ки саропо раҳмату мағфират аст, моҳе, ки сангдилтарин инсон бузургии онро ламс ва эҳсос мекунад, моҳест, ки раҳмату баракоти Илоҳӣ монанди борони баҳорон фурӯд меояд, моҳест, ки тамоми ҳаракоту саканоти хуби инсонӣ дар даргоҳи Илоҳӣ арзиши чанд баробарро мегиранд. Болотар аз ҳама Рамазон моҳест, ки Худованд онро тавсиф намуда бузургтарин мӯъҷизаи худ Қуръони Каримро фурӯ фиристод. Ин моҳи муборакро ба тамоми мусалмонони ҷаҳон, хусусан мардуми шарифи Тоҷикистони азизамон табрик мегӯем

ЗАН КИСТ?
-Ӯ ҳамонест, ки агар гиёҳе офарида мешуд, гул буд.
Агар парандае офарида мешуд, товус буд.
Агар ҳайвоне офарида мешуд, оҳу буд.
Аммо ӯ инсон офарида шуд, дӯст, ҳамсар, бузургтарин неъмати ҳастии рӯи замин.
Агар зан чизи боҳашамате намебуд, Худованд ӯро ҳуре дар биҳишт намегардонид.
Агар офариниши бузурге намебуд, Паёмбараш биҳиштро зери пои ӯ қарор намедод.
Ӯ ҳамон касест, ки бо додани гуле хушнуд ва бо шунидани сухани хуш, лабханд мезанад.
Туфулаташ дарвозае барои биҳишти падарон аст.
Сипас ӯ ҷавонест, ки дини ҳамсарро пурра мекунад.
Сипас модарест, ки ҷаннат зери пои ӯст.
Ӯ китобест, ки бобҳояш меҳр, муҳаббат ва меҳрубонист.
Ӯ маркази меҳр ва мазҳари ишқ аст.
Зебост, нахуст ӯ, сипас гул.
Аҷиб офаринише аст, чун хушҳол аст,гиря мекунад ва вақте асабонӣ аст, механдад.
Ӯст, ки бо ба оғӯш гирифтанаш дили шикастаро илтиём ва бо бӯсиданаш дарди тифлро даво мебахшад.
Унвони беҳамтоеро барояш интихоб мекунам: ЗАН -
ЗЕБОИИ НОТАКРОР !!!

Ин фақат ва фақат қудрати Аллоҳи ягона аст...

БОЗ ЯК СОЛИ ҒАМУ
       ШОДИ ГУЗАШТ...

Боз як соли ғаму шоди гузашт,
Аз ҳисоби умри мову ту
зи нав.
Тухми неки кишта будем,ё бади,
Мову ту онро кунун созем дарав.

Боз як соли дигар аз умри мо,
Мисли боде рафту монанди саманд.
Фанд додем зиндагиро мову ту?
Зиндагони ё,ки моро дода фанд?

Боз як соли дигар рафту бигуфт,
Бо ману ту аз дилу ҷон хайрбод.
Шукр гӯем бар Худову умри худ,
Ҳар чи ин сол дод моро
ё надод.

Боз як соли дигар дар мулки ғайр,
Зиндаги кардем,ғарибони Худо.
Ё,ки моро бурд умр,сӯйи дигар.
То намояд дур зи хешу ақрабо.

 Ҳар чи бодо бод,равад соли куҳан,
Орзуро ҷомагулгун мекунем.
Боз  саргардон шуда бо бешу кам,
Соли дигар боз, дил хун мекунем!

Рамазониҳо

РАМАЗОНИҲО

---------

Аз рафтанаш ғамгин машав!

Баракс шод бош!

Шод бош аз инки туро ба ин моҳ расониду тавфиқи рӯзадориву тоат ато кард...

Дар ин моҳ рӯзадорӣ аҷр дорад ва баъди сипари шуданаш аҷру савоб дар шодӣ кардан аст.

Ид рӯзест, ки дар он барои аҷрро ноил гаштан бояд шод буд.

Дар рӯзи Ид шодӣ бикун!

Аммо,

Рамазонро падруд магу!

Онро бо худ бимон,

Ҳамаи сол бо эҳсосҳои рамазонӣ,

Бо ғизоҳои рамазонӣ,

Бо дарсу таассуроти рамазонӣ, умр ба сар бубар!!!

Магар дар идорае, корхонае, зироатгоҳе метавон як моҳ кор кард, аммо ҳама сол мунтазири маош буд?!

Нархи Ҷаннат як моҳ таровеҳ хондан нест!

Баҳони он як умр тоат кардан аст!

Рамазон ин як моҳ нест, балки зарфияти фуруд омадани Қуръон барои заминиён аст ва Қуръон барои ҳама рӯзҳо, барои ҳама моҳҳо, барои тамоми умр аст.

Рӯзадорӣ ин гуруснанишинӣ нест, балки ба мақоми тақво расидан аст, ва тақво мебояд хислати доимии ҳар бандаи ғизогирифта аз Рамазон бошад...

Мусалмон бояд ҳамеша рӯзадор бошад!

На танҳо дар Рамазон

На танҳо аз субҳ то шом!

Мебояд доим дар рӯзадории муҳимтар аз меъдаи холӣ бошад!

Рӯзадорӣ аз гуноҳ, 

Дурӣ аз дуруғ, халосӣ аз ғафлат, дасткашӣ аз маъсият...

Поксозии ҳоли ниҳон, Мубориза алайҳи шайтон, 

Ёд кардани Худо ҳар замон,

Нахурдани моли ҳаром...

Дили софу солим...!!!

Ба номи Худованди бахшандаи меҳрубон

Уммати исломи дар ибодатҳову эътиқодҳо ва муъомила аз поктарин ва муназзаҳтарини умматҳо мебошад, ҳамоно паёмбари ислом Муҳаммад (с) аз ҳарчизе ки дили инсонро пур аз буғзу кина месозад ва ба суи тафриқа ва ҷангу ҷидол мебарад манъ намудааст, чуноне ки мефармояд:

"Бо ҳамдигар буғзу кинаварзи нанамоед, бо ҳамдигар ҳасадхури нанамоед, бо ҳамдигар рафтуомадро қатъ нанамоед, ва бандагони Худо ва бародари ҳамдигар бошед, ва барои мусулмон ҳалол нест ки бо бародари мусулмонаш аз се руз зиёд қаҳри намояд"
(ривояти Муслим)

Ва ба хотири муҳабат ва улфат мефармояд:

"Қасам ба зоте ки ҷони ман дар дасти уст, дохили ҷаннат намегардед то ин ки имон биёред, ва имон намеоред то ин ки ҳамдигарро дуст бидоред" (Муслим)

Ва ҳангоме ки аз Паёмбар (с) пурсида шуд, кадом инсон беҳтараст? Гуфт: "Ҳар шахсе ки дили у аз буғзу ҳасад пок бошад, забони ростгу дорад…" (Ибни Моҷа)

Солиму соф будани дили инсон аз неъматҳое аст ки Худованд барои аҳли ҷаннат ҳангоми дохил шуданашон дар ҷаннат арзони доштааст, чуноне ки мефармояд:

وَنَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ إِخْوَانًا عَلَى سُرُرٍ مُّتَقَابِلِينَ

"Ҳар кинаеро аз дилашон баркандаем, ҳама бародаранд, бар тахтҳо рӯбарӯи ҳаманд" (Ҳиҷр 47).

Солиму соф будани дили инсон роҳатест барои инсон дар дунё, ва ғаниматаст барои у дар охират, чунки он аз сабабҳои дохилшавии ҷаннат мебошад.

Ибни Ҳазм яке аз олимони бузург мефармояд, ва аз суханонаш чунин бармеояд, ки воқеъияти инсонҳои ҳасадхуру кинаварз ва инсонҳое ки дилҳои мариз доранд бисёр хуб дарк кардааст: "Бисёр мардумеро дидам, ки дар дунё барои худ бадбахти ва ғамгинию ҳалокатро ихтиёр карданд, ва дар ивазаш ягон фоидае ба нафъи худ намеоранд. Дар тули ҳаёти худ чунон гуноҳони зиёд ҷамъовари кардаанд, ки дар охират сабаби дохил шуданашон дар дузах мегардад, ва аз ниятҳои бадашон ин аст, ки таманнои қаҳтию қимматиеро мекунанд ки сабаби ҳалокати мардуму наврасон мегардад, ва барои касонеро ки бад мебинанд, таманнои бадтарин балоҳоро мекунанд, ва яқинан медонанд ин ниятҳо ва таманноҳояшон фосид мебошад, ва онҳоро ҳеҷгоҳ ба мақсадҳояшон нахоҳад расонд, агар онҳо дар ивази ҳамаи ин бадбиниҳо ва кинаварзиҳо, ниятҳояшонро соф мегирифтанду ба ҷои бадбини, хушбин мешуданд, дилҳояшон каме роҳатро медиду аз паси корҳояшон мешуданд, ва соҳиби аҷру савоби зиёде мегаштанд…."

Бисёре аз мардум имрузҳо аз хурдани ҳаром ва назар ба суи ҳаром парҳез мекунанду дилҳояшонро барои ҳиқду ҳасад ва бадбинию кинаварзи боз мекунанд.

Фатҳи Шахраф мегуяд:

Абдуллоҳи Антоки ба ман гуфт: "Эй Хуросони! Ҳамаги чаҳор чизасту бас, дигар чизе вуҷуд надорад: чашми ту, ва забони ту, ва дили ту, ва ҳавову ҳаваси ту, кушиш кун ки чашмат ба суи ҳаром нанигарад, ва кушиш кун ки забонат чизеро нагуяд, ки Худованд бидонад ки дар дилат хилофи он аст, ва кушиш кун ки дар дилат нисбат ба мусулмонон ҳиқду ҳасаде вуҷуд надошта бошад, ва кушиш кун ки ҳавову ҳавасат ба пушти чизе аз бадиҳо нагардад, бубин агар ин чаҳор хислат дар ту набошад пас хокро бар сарат бипош, ва бидон ки аз зумраи бадбахтон гаштаи".

Баъзе мардумон фикр мекунанд ки солиму соф будани дил маънои онро дорад ки чунин инсонро фиреб додан ва сари у хандидан осон аст, локин ин бар хилофи мақсади саломатии дил аст.

Ибни Қайим мегуяд: Фарқ миёни инсоне ки дили солим дорад ва инсоне ки ғофилу ҳафтафаҳм аст, дар он аст, ки инсони софдил бадиро мешиносаду локин уро намепазирад, дар ин сурат дили у ҳам аз иродаи бад ва ният ба суи он дар амон мемонад ва ҳам аз амал кардан ба он, ва ин бар хилофи ғофилу ҳафтафаҳм аст, чунки мушкилоти у дар онаст, ки у аз аввал на бадиро мешиносаду на онро медонад то ин ки худро аз он дур нигоҳ дорад, ва чунин инсонро мадҳу сано гуфта намешавад, чунки шахси мустаҳиқи мадҳу сано касе аст ки бадиро бишиносаду иродаи онро накунад, Умар ибни Хатоб (р) мегуяд: "На фиребгарам ва на фиребро бар худ мепазирам" бе шак Умар (р) оқилтар ва парҳезгортар аз он буд ки касеро фиреб кунад, ё касе уро бифиребад.

Солим будани дили инсон аз сабабҳои дохилшавии у дар ҷаннат аст, аз Анас ибни Молик (р) ривоят аст ки мефармояд:

"Рузе ҳамроҳи Паёмбар (с) нишаста будем, ва Ӯ (с) фармуд:

"Ҳозир бар назди шумо марде пайдо мешавад ки аз аҳли ҷаннат аст, сипас марде аз ансор пайдо шуд ки ришашро аз оби таҳорат пок мекарду попушиҳояш дар дасти чапаш овезон буд, сипас рузи дигар Паёмбар (с) ҳамин суханро такрор кард, ва боз ҳамин мард пайдо шуд, вақто ки рузи сеюм шуд Паёмбар (с) боз ҳамин суханашро такрор кард, боз ҳамон мард дар ҳамон ҳайати дирузааш пайдо шуд, ҳангоме ки Паёмбар (с) мунсариф шуд, Абдуллоҳ ибни Амр ибни Ъос аз пушти он мард равон шуд ва ба у гуфт: Миёни ману падарам каме нофаҳмие руй дод, ва ман қасам ёд кардам ки то се руз ба наздаш наравам, аз ту хоҳиш мекунам ки манро дар хонаат се руз ҷой бидеҳ то ки ин се рузро сипари кунам, он мард гуфт: бале ҷои медиҳам, сипас Анас гуфт: Абдуллоҳ гуфт: ки се шабу рузро бо мард будааст локин надидаст ки он мард шабзиндадори карда бошад, балки ҳарвақто ки болои тахти хобаш қарор мегирифт Худоро ёд мекарду хоб мерафт, ва ҳангоми намози бомдод аз хобаш мехест, Абдуллоҳ боз гуфт: Локин аз даҳони у калимаи бадеро нашунидам, вақто ки ҳамаи амалҳои уро дидам ба назарам бисёр амалҳои ночиз намоён мешуданд, сипас ба он мард гуфтам: Эй бандаи Худо инро бидон ки миёни ману падарам чизе рух надодааст, локин ман аз Паёмбар (с) шунидам ки гуфт: Ҳозир ба ба наздатон марде пайдо мешавад ки аз аҳли ҷаннат аст, ва ин суханро се руз такрор кард ва дар ҳамин се руз ту пайдо шуди, манҳам ба ҳамин хотир меҳмони ту шудам то ки бидонам, ки чи амал аст ки туро ба ин мартаба расонидааст, локин надидам ки амали зиёде анҷом дода боши, пас чи кораст ки туро ба ин мартаба расонидааст? он мард гуфт: Ман кори дигаре надорам ба ҷуз он чизеро ки мушоҳида карди, Абдуллоҳ гуфт: Ҳангоме ки мунсариф шудам, он мард манро садо заду гуфт: Ҳарчиро ки дида буди ҳамон буд, магар ин ки ман дар дилам нисбат ба ягон мусулмон на дуруяги ва на ҳиқду ҳасад надорам, Абдуллоҳ гуфт: Ин амаласт ки туро ба ин мартаба расонидааст, ва ҳамин амаласт ки тоқаташро надорем.
( Аҳмад)

Баъзе аз сабабҳои пайдоиши буғзу кина инҳо мебошанд:

1) Пайрави аз шайтон: чуноне ки Худованд мефармояд: 

وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُواْ الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلإِنْسَانِ عَدُوًّا مُّبِينًا

"Ва ба бандагони ман бигӯ, ки бо якдигар ба беҳтарин тарз сухан бигӯянд, ки шайтон дар миёни онҳо ба фитнагарист, зеро шайтон одамиро душмане ошкор аст!" (Исро 53)

Ва паёмбар (с) мефармояд: "Шайтон аз ин ки дар чазираи араб уро намозхонон ибодат кунанд, ноумед шудааст, локин аз буғзу кина андози миёни онҳо на(ноумед нашудааст)"

(Муслим)

2) Ғазаб: ғазаб калиди тамоми бадиҳост, ҳамоно Паёмбар (с) мардеро васият намуд ки ғазаб накунад, чуноне ба у гуфт: "Ғазаб накун" ва инро чандин бор такрор намуд. (Бухори)
Ғазаб роҳест ба суи таҳқиру масхара ва ночиз донистани ҳуқуқи мардум, ва дигар амалҳое ки буғзу кина ва тафриқаро ба миён меорад.

3) Суханчини: суханчини низ яке аз сабабҳои пайдоиши буғзу кина ва ҷудоии бадбини мебошад, ва дилҳои суханчинонро чунон валангор месозад, ки дигар бор ислоҳ кардани онҳо хеле мушкил аст, Худованд чунин одамонро дар Қуръон мазаммат кардааст, чуноне ки мефармояд:

مَّازٍ مَّشَّاء بِنَمِيمٍ

"Айбҷӯе, ки барои суханчинӣ ин ҷову он ҷо меравад"

(Қалам 11)

Ва паёмбар (с) мефармояд: "Дохили ҷаннат намешавад фитнаангез" маънои фитнаангез дар ин ҳадис суханчин мебошад.

4) Ҳасад: ва он нобудии неъмат аз соҳибаш мебошад, дар ин гуна орзу душмани ва бади нисбати мусалмонон аст, ва Худованду паёмбараш аз он манъ намудаанд, чуноне ки Паёмбар (с) мефармояд: "Огоҳ бошед ба ҳасад наздик нашавед, чуноне ки оташ ҳезумро мехурад, ҳасад савобҳоро ҳамон хел аз байн мебарад" (Абудовуд)
Аз ҳасад ғайбату суханчини ва буҳтон таваллуд мегардад, ки ин зулми бузургест нисбат бар мусалмонон.

5) Дунёпарасти: Хусусан дар ин замон, ин кор чунон интишор ёфтааст ки дилҳоро сиёҳ намудааст, мардум чуноне гаштанд ки ба хотири ин ки ҳамкораш ё рафиқаш соҳиби рутбаи баланде ё вазифае гаштааст, дар дилаш нисбат ба у ҳиқду ҳасад меварзад, ва дугона ба дугонааш ҳиқду ҳасад дорад, ва онҳам ба хотири чи? Ба хотири он ки дугонааш соҳиби шавҳари хубе гаштааст, ҳамсояҳо кушиш мекунанд ки дар хонасози касе аз ҳамсоягон ба онҳо баробар шуда натавонад, ва ин кор дар назарашон чунин вонамуд мешавад ки гуё аз ин корашон фоидае мебурда бошанд.

6) Дуст доштани шуҳрат пайдо кардан ё раис шудан: Ин як намуд марази бузурге аст, Фузайл ибни Иёз мегуяд: "Касе нест ки раёсатро дуст надорад, магар ин ки ҳасад бурдааст ва душманию пайгири айбҳои мардумро кардааст, ва чунин шахс бисёр бад мебинад, ки касе дар наздаш ба неки ёд шавад"
Ва ин манзара аз ҳама зиёд дар миёни мансабдорону коргарон дида мешавад.

7) Шӯхиҳои беандоза:Шӯхии зиёд ба суи ҳиқду кинаварзи мебарад.
Шухи мисли намак аст, ками у кифоят мекунад, ва агар зиёд шуд фосид мекунаду ба ҳалокат мебарад.
Аз ҳар як фарди мусулмон матлуб аст, нафсашро пок нигоҳ дорад, ва аз ҳиқду ҳасад ва кинаварзи дур бошад.

Аз сабабҳое ки дили инсонро солиму соф нигоҳ медорад, инҳо мебошанд:

1) Ихлос: Аз Зайд ибни Собит (р) ривоят шудааст ки паёмбар (с) фармуд:

"Се чиз аст ки дили муъмин …. Ихлос дар амал, насиҳати роҳбарон, ҳамроҳии ҷамоати мусулмонон, ҳамоно дуъои онҳо аз пушташон онҳоро дар бар гирифтааст"

( Аҳмад ва ибни Моҷа)

Чуноне маълум аст ҳарки динашро холис барои Худованд пайрави намояд, дар дилаш нисбати бародарони мусулмонаш ба ҷуз аз муҳаббати содиқона чизи дигаре ҷойгир нест, ва ҳар ки чунин бошад, ҳарвақто ки бар мусулмонон хушие биёяд хурсанд хоҳад шуд, ва ҳарвақто ки барояшон мусибате биёяд ғамгин хоҳад шуд,хоҳ дар умури дунё ё охираташон бошад..

2) Розигии банда аз Парвардигораш ва дилпурияш аз У: Ибни Қайим (р.ҳ) дар бораи "Ризо" мегуяд: Ризо дари саломатиро ба руи банда боз мекунад, ва дили уро аз ҳар гуна дуруғгуи ва фиребгариву найрангбози пок месозад.
Аз азоби Худованд касе наҷот намеёбад, магар ин ки бо дили солиму соф ба наздаш биравад, ва ногуфта намонад ки дил имкон надорад ки даряк вақт ҳам солиму соф бошад ва ҳам гирифтори норозоиги ва хашму ғазаб, ҳар чанд ки дили банда розитар бошад ҳамон қадар солиму софтар мебошад, чунки палиди ва фиребгари бо хашм қарини ҳамдигаранд, ва солиму соф будани дил қарини розиги мебошад.
Ин чунин ҳасад яке аз самараҳои хашм мебошад ва солимию софии дил яке аз самараҳои ризо мебошад.

3) Хондани Қуръон ва тадабуру тафаккур дар оятҳояш: Ин амал барои тамоми дардҳо давост, ва касе ки худро бо китоби худо табобат накунад аз ин даво маҳрум аст, Худованд мефармояд:

وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِيًّا لَّقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آيَاتُهُ أَأَعْجَمِيٌّ وَعَرَبِيٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذِينَ آمَنُوا هُدًى وَشِفَاء وَالَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ فِي آذَانِهِمْ وَقْرٌ وَهُوَ عَلَيْهِمْ عَمًى أُوْلَئِكَ يُنَادَوْنَ مِن مَّكَانٍ بَعِيدٍ

"Бигӯ: «Ин китоб барои онҳое ки имон оварданд, ҳидоят ва шифост" (Фуссилат 44)

Ва боз мефармояд:

 وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ وَلاَ يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إَلاَّ خَسَارًا

“Ва аз Қуръон, он чи шифо ва раҳмат аст, барои муъминон нозил мекунем ва ситамгаронро ҷуз хусрон (ва зиён) намеафзояд”

(Исро 82).

Ибни Қайим мегуяд: маънои (من) дар ин оят ба хотири баён намудани ҷинс аст на табъиз.

Ва боз Худованд мефармояд:

 يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ

"Эй мардум, барои шумо аз ҷониби Парвардигоратон панде омад ва шифое барои он беморие, ки дар дил доред ва роҳнамоиву раҳмате барои мӯъминон"

(Юнус 57).

Пас Қуръон барои тамоми бемориҳои маънави ва ҷисми, дуняви ва ухравии банда шифои комил аст.

4) Ёдоварии ҳисобу китоб ва ҷазое ки инсон бо сабаби бадиҳояш нисбат ба мусулмонон, мисли ҳиқду ҳасад, ва ғайбату суханчини ва дигар ахлоқҳои бадаш соҳиб мегардад.

5) Дуъо: Банда бояд доимо парвардигорашро дуъо гуяд то ки Худованд дилашро нисбати бародаронаш солиму пок нигоҳ дорад, ва дар айни ҳол нисбати бародаронаш низ бояд дуъогу бошад, чунки ин амал яке аз бузургтарин хислатҳои солеҳон мебошад, чуноне ки Худованд мефармояд:

 وَالَّذِينَ جَاؤُوا مِن بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِّلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَؤُوفٌ رَّحِيمٌ

"Касоне, ки аз паси онҳо омадаанд, мегӯянд: «Эй Парвардигори мо, мову бародарони моро, ки пеш аз мо имон овардаанд, бибахшо ва кинаи касонеро, ки имон овардаанд, дар дили мо ҷой мадеҳ. Эй Парвардигори мо, ту мушфиқу меҳрубон ҳастӣ!"

( Ҳашр 10)

6) Садақа: Садақа поку соф кунандаи дилу нафси банда мебошад, ба ҳамин хотир Худованд мефармояд:

 خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلاَتَكَ سَكَنٌ لَّهُمْ وَاللّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

"Аз дороиҳояшон садақа биситон, то ононро поку муназзаҳ созӣ"

(Тавба 103)

Ин чунин Паёмбар (с) мефармояд: "Беморонатонро бо садақа табобат намоед". Ва аз эҳтиёҷмандтарин бемороне ки эҳтиёҷ ба табобат доранд, беморони дил мебошанд, яъне онҳое ки дилҳояшон пур аз буғзу кина ва ҳиқду ҳасад мебошанд, онҳо ба табобат авлотаранд.
Ва аз мустаҳиқтарини дилҳо, дили худат мебошад ки дар синаат ҷойгир аст.

7) Фаромуш накун, касеро ки мехоҳи заҳратро ба у бичакони ва найзаи заҳролудатро ба синааш бизани, бародари мусалмонат мебошад, ва ончи ки туро бо у якҷо сохтааст робитаи исломи аст, пас барои чи ба у бади мехоҳи?.

8) Ифшои салом: Аз Абуҳурайра (р) ривоят шудааст ки Паёмбар (с) гуфт: "Қасам ба он зоте ки ҷони ман дар дасти уст, дохили ҷаннат намешавед то ин ки имон биёред, ва имон намеоред то ин ки ҳамдигарро дуст бидоред, оё шуморо бар амале далолат накунам ки агар онро анҷом додед ҳамдигарро дуст хоҳед дошт? Саломро миёни ҳамдигар ифшо намоед (яъне интишор намоед)" (Муслим).

Ибни Абдулбар мегуяд: ин ҳадис бар фазлу бузургии таъсири салом далолат мекунад, чунки агар ин кор амали гардад, бадбинию ҳасад аз байн хоҳад рафт.

9) Тарки кардан кунҷкобии зиёд аз пушти мардум: чуноне ки Паёмбар (с) мефармояд: "Аз зебогии исломи мард он аст, ки тарк бикунад ончиро ки ба у робита алоқаманди надорад". ( Тирмизи)

10) Дуст доштани хайру неки бар мусулмонон: чуноне ки Паёмбар (с) мефармояд: "Қасам ба он зоте ки ҷони ман дар дасти уст, банда имон намеорад то ин ки дуст бидорад бар бародараш ончиро ки дуст медорад бар худаш" (Бухори ва Муслим)

11) Гуш надодан бар ғайбату суханчини то ки дили инсон солим бимонад:
Паёмбар (с) мефармояд:
"Нарасонад бар ман касе чизеро дар бораи яке аз саҳобаҳоям, ман мехоҳам дар ҳоле ба назди шумо биёям ки дилам солиму соф бошад" (Аҳмад)

Аммо имрузҳо бисёриҳоеро мебини ки бо калимае миёни мардум, ва алалхусус миёни зану шавҳар ҷангу ғавғо меандозад, ва дилҳоро торику сияҳ мегардонад, ва инчиз аз ҳама зиёд миёни занҳо руй медиҳад.

12) Ислоҳ намудани дил, ва доимо дар фикри муолиҷа намуданаш будан:
Паёмбар (с) мефармояд:

"Дар ҷасади инсон гуштпорае аст, агар у ислоҳ гардад тамоми ҷасад ислоҳ мегардад ва агар фосид гардад тамоми ҷасад фосид мегардад , огоҳ бошед! он гуштпора дили инсон мебошад" (Бухори ва Муслим)

13) Кушиш кардан ба хотири ислоҳ намудан миёни ду шахс ё муҷтамаъ:

Худованд мефармояд:

 يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأَنفَالِ قُلِ الأَنفَالُ لِلّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُواْ اللّهَ وَأَصْلِحُواْ ذَاتَ بِيْنِكُمْ وَأَطِيعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ

"Аз Худо битарсед ва миёни ҳамдигар ислоҳ намоед"

(Анфол 1)

Ва Паёмбар (с) мефармояд: "Оё шуморо аз амале хабардор насозам ки дараҷааш аз рузадори ва намозу садақа болотар бошад? Гуфтанд: бале эй расули Худо, гуфт: ислоҳнамои миёни ҳамдигар" (Абудовуд)

Худованд дилҳои ҳамаи моро солиму соф нигоҳ дорад, ва дилҳои моро аз кинаву ҳасад ва ҳиқду бадбини нисбат ба мусулмонон солим нигоҳ дорад, ва салавоту салом бар Паёмбар (с) ва аҳли байту асҳобаш.

Бо умеди дуъои Шумо Дустон.

ЗАН ЧИСТ?
-Ӯ ҳамонест, ки агар гиёҳе офарида мешуд, гул
Агар парандае офарида мешуд товус буд.
Агар ҳайвоне офарида мешуд, оҳу буд.
Аммо ӯ инсон офарида шуд, дӯст, ҳамсар, бузургтарин неъмати ҳастии рӯи замин.
Агар зан чизи боҳашамате намебуд Худованд ӯро ҳуре дар биҳишт намегардонид.
Агар офариниши бузурге намебуд паёмбараш биҳиштро зери пои ӯ қарор намедод.
Ӯ ҳамон касест, ки бо додани гуле хушнуд ва бо шунидани сухани хуш лабханд мезанад.
Туфулаташ дарвозае барои биҳишти падарон аст,
Сипас ӯ ҷавонест, ки дини ҳамсарро пурра мекунад,
Сипас модарест, ки ҷаннат зери пои ӯст.
Ӯ китобест, ки бобҳояш меҳр, муҳаббат ва меҳрубонист.
Ӯ маркази меҳр ва мазҳари ишқ аст.
Зебост, нахуст ӯ сипас гул.
Аҷиб офаринише аст, чун хушҳол аст гиря мекунад ва вақте асабонӣ аст механдад.
Ӯст, ки бо ба оғӯш гирифтанаш дили шикастаро илтиём ва бо бӯсиданаш дарди тифлро даво мебахшад.
Унвони беҳмтоеро барояш интихоб мекунам

Мохи Шарифи Рамазон муборак

Омад Рамазону мақдамаш бусидам

Дар раҳгузараш табақ-табақ гул чидам

Ман бо чи забон шукр бигуям ки ба чашм

Як бори дигар моҳи Худоро дидам.

Моҳи муборак омад, эй дустон башорат

Каз сӯи дуст моро ҳар дам расад ишорат

Омад навиди раҳмат, эй дил зи хоб бархез

Бошад ки боқии умр, ҷуброн шавад хисорат

Моҳи Рамазон аст, сафо омадааст,

Бар хонаи дил нуру зиё омадааст

Аз суфраи мо бӯи биҳишт меояд,

Ин суфра зи даргоҳи Худо омадааст.

***

Мужда эй мунтазирон моҳи Худо омадааст,

Моҳи шабҳои муноҷоту дуо омадааст

Моҳи дилдодагии банда ба маъбуд расид,

Бар сари суфраи шоҳона гадо омадааст.

 ***

Ганҷинаи нуронии Қуръон Рамазон аст,

Оромиши дилҳои парешон Рамазон аст

Маҷмӯаи гулҳост шабу рӯзи азизаш,

Яъне ба ҳақиқат, ки гулистон Рамазон аст.

***

Омад Рамазон, ҳаст дуоро асаре,

Дорад дили ман шуру навои дигаре

Мо бандаи осиву гунаҳкори туем,

Эй довари бахшанда ба мо кун назаре.

 ***

Моҳи муборак омад, эй дустон башорат,

К-аз сӯи дуст моро ҳар дам расад ишорат

Омад навиди раҳмат, эй дил зи хоб бархез,

Бошад ки боқии умр, ҷуброн шавад хисорат.

 ***

Моҳи бузург зи осмон меояд,

Савти хуши Қуръону азон меояд

Табрик ба муъминони ошиқпеша,

Табрик, баҳори Рамазон меояд.

Аз баҳри вафодорон, моҳи Рамазон омад,

 Бар халқи Худо, ёрон моҳи Рамазон омад.

 Аллоҳ мададгор аст,дар ҳар қадаме ёр аст,

 Лутфаш ба накӯкор аст, моҳи Рамазон омад.

Тақвою амал дорӣ, бо сидқ талабгорӣ,

Дурдона ба каф орӣ, моҳи Рамазон омад.

То лаҳзаи рӯзи ид берун марав аз масҷид,

Роҳи ту шавад испед, моҳи Рамазон омад

Баргӯ ту санои ӯ, меҷӯ ту ризои ӯ,

Мегӯ ту дуои ӯ, моҳи Рамазон омад.

Бар нафс даме бистез,аз ҷурму хато парҳез,

 Аз хоби гарон бархез, моҳи Рамазон омад.

 Ҳоҳӣ ба сарат партав, бо роҳи Муҳаммад рав,

Дилдори Муҳаммад шав, моҳи Рамазон омад

Овози азон ояд, сад нашъа ба ҷон ояд,

Сад нури аён ояд, моҳи Рамазон омад

Сарчашмаи эҳсон аст,сармояи имон аст,

 Роҳат ба дилу ҷон аст, моҳи Рамазон омад.

З- ин моҳ манам шодон, аз ҳастии ӯ хандон,

 Аз рафтани ӯ гирён, моҳи Рамазон мад.

Ганҷинаи нуронии Қуръон Рамазон аст

Оромиши дилҳои парешон Рамазон аст

Маҷмуи гулҳост шабу рӯзи азизаш

Яъне ба ҳақиқат ки гулистон Рамазон аст

Рӯза яъне нафаси худ пок кун

Қалби Иблис дарунат чок кун

Роҳи парвозаст сӯи осмон

Моҳ гардидан басони ошиқон 

Рамазон омаду оҳиста садо кард маро

Мустаиди сафари шаҳри Худо кард маро

Аз гулистони карам турфа насиме бивазид

Ки саропои пар аз атру сафо кард маро

Эй дуст зи раҳмати дил огоҳам деҳ

Дар моҳи дуо сайри илаллоҳам деҳ

Моҳи Рамазону моҳи меҳмони туст

Дар маҳфили меҳмонии худ роҳам деҳ

Аз атри саҳар бӯи Худо меояд

Дар хилвати шаб зи ҳақ садо меояд

Бо гуши дигар шунав ба ғавғои сукут

Каз мурғи шаб, овози дуо меояд

Рамазон чашмаи атои Худо

Моҳи афву гузашту ғуфрон аст

Баҳри гумгаштагон ҳайрон аст

Рамазон раҳнамову раҳгушо

Мохи Шарифи Рамазон ба кулли мардуми мусалмон мубрак бошад.

Сабр ахлоқи бузургаст

Сабр ахлоқи бузургаст Сабр дар шариъат маънои нигоҳ доштани нафс дар анҷом додани коре ё дури ҷустан аз коре барои ба даст овардани ризогии Аллоҳ таъолоро дорад. Коре аст, ки анҷом доданаш мушкил аст, аммо дар анҷом доданаш розигии Аллоҳ таъоло ба даст меояд. Пас инсони мусалмон барои ба даст овардани ризогии Парвардигораш дар анҷом додани он сабр мекунад, ба монанди рӯзадори, ки албатта инсони рӯзадор гурусна ва ташна мешавад ва муштоқи обу хурок аст, аммо барои ба даст овардани ризогии Аллоҳ таъоло нафси худро аз обу хурок нигоҳ медорад, Ин сабр дар анҷом додани коре барои ризогии Аллоҳ таъоло аст. Инчунин коре аст, ки нафси инсон талабгори анҷом додани он аст, дар ҳоле ки Аллоҳ таъоло бандагонашро аз он манъ карда аст. Пас инсони мусалмон хоҳиши нафсашро, ки дар анҷом додани он кор аст, барои ба даст овардани ризогии Парвардигораш нигоҳ медорад ва аз анҷом додани он кор худдори мекунад, Ин сабр дар тарк кардани коре барои ризогии Аллоҳ таъоло аст. Аллоҳ таъоло бандагони сабр кунандаашро подошҳои зиёде ваъда дода мефармояд: “Эй касоне, ки имон овардаед, сабр кунед ва пойдорӣ ва истиқомат намоед”. Сураи Оли Имрон 200

Зиндагӣ

Зиндагиро хеле дӯст медорам. Дар масири ҳаёт бо мушкилоти зиёд бархурд мекунем. Аммо маҳз тавассути ин мушкилот мо қави мегардем, иродаамон мустаҳкам, рухамон рушд мекунад . Инсони комилу бошахсият онест, ки ҳама сахтиҳоро чун файзи Худо қабул карда, барои рафъи онҳо чора, роҳ ва тадбир ҷустааст. Мисли оҳане, ки рӯи оташ мегузори бо сузу гудоз шакли худро иваз менамояд, инсон ҳам дар оташи сахтиҳо иродаи худро шакли устувор мебахшад. Ин аст масири зиндаги, ки моро сайқал мебахшад ва барои анҷоми корҳои нав ба нави неки, олиҳиммати ва пешравиҳо илҳом мебахшад. Аз ин cабаб зиндагиро хеле ва хеле дӯст медорам.
Умри одам қиматасту, лек дар бозор нест.
Босамар будан вале дар зиндаги душвор нест
Дар баҳорон рӯзҳо такрор ёбад аз дигар,
Лек умри рафтаро дар зиндаги такрор несст.

Cубҳ ба хайр

      

Худовандо, бо ту ба субҳ расидем ва бо ту ба бегоҳ расидем ва баҳри ту мезием ва баҳри ту мемирем ва бозофариниши мо ба суи туст.

      

    ЭЙ  Худованди  Меҳрубон, Мехрубну  мушкилкушоям  танхо  Ту..

Ҳар   рўзамро ба Ту месупорам, лутфан ноумедии дирўзамро дур кун.

Ба ман кўмак кун то он чиро ки сабаби дарду ранҷам шудааст ва он чи маҳсурам мекунад, раҳоӣ ёбам. Ба ман кўмак кун то дубора шурўъ кунам.

Лутфан ба зиндагиям баракат бибахш ва зеҳнамро рўшан кун.

Худоҷонам! Ба ҳар кас ва ҳар мавқеияте, ки бо он рўбарў мешавам баракат бибахш.

Аз ман инсоне бисоз, ки худат мехоҳӣ, кореро анҷом диҳам, ки Ту мехоҳӣ.

Лутфан ба даруни қалбам нуфуз кун ва ҳамаи хашму дарду ранҷамро дур кун.

Руҳамро ҷоне тоза бибахш ва зеҳнамро озод кун.

Умедваорам маро дар ҳеҷ ҳоле танҳо нагузорӣ ва ба ман кўмак кунӣ, ки муроқиби афкору рафторам бошам ва ин лутфи бекаронатро шомили ҳамаи бандагон қарор диҳӣ.

Худоҷонам! Иштибоҳамро ислоҳ кун, ғаму андўҳамро дур кун.

Парвардигоро! Роҳро нишонам бидеҳ то битавонам сахтихои зиндагиямро токату таҳамул кунам

Ба ман бинише деҳ то тафсироте дар зиндагиям эҷод кунам, лутфан ба назди ман биё ва вазъи зиндагия бохабар бош ва он чи аз тақдири илоҳист ҳамоно беҳтарин дарвозаро баром боз кун чун ки бо андозе ту худ тавоною барҳақ ҳасти..

Эй Худоё

Эй Худо, дастам бигир аз хеш дур афтодаам, 

Дар чаҳони носабурон носабур афтодаам. 

Гарчи умрам дар суроғи нури дониш рафт, рафт, 

Дар миёни тирадилҳо мисли кур афтодаам. 

Шири меҳрам дода мом аз чашмаи сидқу вафо, 

Дар чаҳони худпарасти нозарур афтодаам. 

Руҳи ман умре сари куҳи муҳаббат чой дошт, 

Ҳолиё аз он баланди зери гур афтодаам. 

Илм ботил, қалб ғофил, даст кутаҳ, ақл кур, 

Чор пои маркаб ин буд, аз сутун афтодаам. 

Ташнагии ман дигар аз ишқи покат нашканад, 

Эй Худо, андар раҳи ишқат ғаюр афтодаам.

Худовандо харобу хору зорам, 

Умеди чаннати поки ту дорам. 

Дарин олам махлуке беғам набошад ,

Орзу дорам шави ту ғам барорам. 

Вафову меҳр ба қалби ман ато кун ,

Аз ғами дунё маро худовандо раҳо кун. 

Намозу рузае гузоштаам ба рохат, 

Дар ду олам нигах дор дар панохат. 

Худовандо Худованди ягона, 

Гунахгорам дар ин давру замона .

Намедонам ба чи рох ман равонам, 

Мадад кун то ки ончо дар намонам. 

Умед дорам Худованди бузургам, 

Маро сабрам дихи бар бешу бар кам 

Накардам ман бади асло ба одам, 

Чигар бирёнаму бо дили пур ғам. 

Умед аз рахматат дорам Худованд, 

Нигахбон шав маро дар ҳарду олам.

ҲАҚҚИ ВАЛӢ ДАР НИКОҲ

Интихоби шавҳар дар никоҳ ҳаққи мусаллами зан аст ва ҳеҷ каси дигаре ҳақ надорад, то барои зан шавҳар интихоб намуда ва бе иҷозаи вай ўро ба шавҳар дода ва сарнавишти зиндагиашро дар ин бора таъйин намояд.

Чанд нукта:
1. Агар зане бо иҷозаи валии амраш издивоҷ намуд, валии амраш дар ду сурат ҳаққи эътироз ва ботил кардани никоҳро дорад:

Аввал: он, ки шавҳари зан дар мақом ва манзалати худ ҳампояи хонаводаи зан набошад ва агар дар мақом ва манзалати худ ҳампоя бо хонаводаи зан буд ва ё мақом ва манзалати болотар аз хонаводаи зан дошт, барои валии амри зан ҳаққи эътирозе боқӣ намемонад;

Дуввум: он, ки маҳри зан камтар аз маҳри мисл, яъне камтар аз маҳри ҳаммонандҳои он зан бошад, ки дар ин сурат валии амри зан ҳақ дорад, то никоҳро ботил намояд. Вале агар маҳри зан монанди ҳаммонандҳояш ва ё беҳтар аз он бошад, барои валии амри зан ҳаққи ботил намудани никоҳ боқӣ намемонад;

2. Гарчи тавре ки гуфтем, ихтиёри шавҳар ва никоҳ кардан ҳаққи худи зан аст, вале беҳтар он аст, ки худи зан шахсан дар ин кор иқдом накунад, балки ҳамдигарфаҳмӣ бо хостгор ва ақди никоҳро аз тариқи яке аз вобастагон, масалан, падар ва ё бародар ,амаки худ анҷом диҳад.

3. Агар валии амри зан иқдом ба никоҳ додани зан менамояд, бояд мувофиқат ва ризояти занро ба таври ҳатмӣ ба даст биёварад.

а) Агар валии амри зан бе иҷозаи зан ўро ба никоҳ дод, ин никоҳ фосид аст, вале агар баъд аз хабардор шудан, зан иҷоза дод, ҳамон никоҳ сиҳат пайдо мекунад;

б) Агар валии амри зан, занро бе иҷоза ва ризояташ ба никоҳ дод, агар зан бо он никоҳ ризоят надиҳад, тавре ки гуфтем, никоҳ фосид аст ва дар ин сурат зан бояд ба хонаи он шавҳар наравад, зеро ин никоҳ фосид буда ва он шахс барояш шавҳар гуфта намешавад;

в) Гарчи барои падар ва падаркалон ҷоиз аст, ки духтар ва ё набераи хурдсоли худро бе иҷозааш ба шавҳар бидиҳад, вале чунин таҷриба собит кардааст, ки дар оянда чунин издивоҷҳо дар бисёре аз ҳолатҳо сабаби норизоиятӣ ва бадбахтии байни зан ва шавҳар ва ҳатто хонаводаҳои онҳо мегардад, иқдом накардан ба чунин коре беҳтар ва ба маслиҳат наздиктар ва балки айни маслиҳат аст ва чӣ беҳтар, ки қозӣ ва ё олими дине бо назардошти мавқеъияти замон ва макон дар ин мавзўъ мудохила намуда ва дар сурати савобдид, аз чунин издивоҷҳое ҷуз дар ҳолатҳои хоссе, ҷилавгирӣ ба амал оварад;

4. Агар духтари хурдсолро дар ҳолати набудани падар ва ё модар калон, шахси дигаре, масалан: бародар, модар ва ё амак ба никоҳ дод, он духтар баъд аз балоғат расидан, ҳақ дорад чунин никоҳро қабул намуда ва ё ботил намояд.

5. Касоне, ки дар боби никоҳ валии амри зан шумурда мешаванд ба тартиб иборатанд: аз писар, набера (ки писар бошад), падар, модаркалон, бародар, бародарзода (ки писар бошад), амак, писари амак, амаки падар баъд аз он фарзандонаш, ки писар бошанд;

6. Агар касе аз онҳое, ки дар боло зикрашон рафт, вуҷуд надоштанд, валии амраш ба тартиб иборатанд: аз модар, духтар, наберае, ки духтари духтар бошад, хоҳар, фарзандони хоҳар, амма, тағоӣ, хола;

7. Агар валии наздиктар вуҷуд дошта бошад, ҳаққи никоҳ додан бо ў аст ва валии дуртар ҳаққи ба никоҳ додани занро надорад. Масалан, агар падари зан вуҷуд дошта бошад, зан ҳақ надорад, то иқдом ба никоҳ додани зан намояд;

8. Агар валии наздиктари зан ғоиб бошад ва хостгори муносиб интизори омаданашро намекашад, ҳаққи валигӣ ба валии баъдӣ мегузарад. Масалан, агар падари зан ба сафар рафта бошад ва хостгори муносиб ва дилхоҳи зан, то омадани вай интизорӣ накашад, бародари зан метавонад бо мувофиқати зан, ўро ба никоҳ бидиҳад ва падари зан баъд аз хабар ёфтан аз никоҳ, ба ҳеҷ рў ҳаққи ботил намудани онро надорад;

9. Агар валии зан монеъи издивоҷи зан бо хостгор муносиб мегардид, зан ҳақ дорад мавзўъро ба қозӣ ё олими мавриди боварии огоҳе ба умури дин расонида ва аз вай бихоҳад, то ўро ба шахси дилхоҳи вай ба никоҳ бидиҳад ва ҳаққи валигӣ аз дигар валиҳои зан соқит мегардад.

ҲАҚҚИ АСОЛАТ ДАР НИКОҲ
Зане, ки оқила ва болиға бошад, метавонад бо вуҷуди валиҳои амраш худаш асолати (мустақил дар фикр) дар маҷлиси ақди никоҳ ҳозир гардида ва ақди никоҳро иҷро намояд. Масалан, дар маҷлиси ақди никоҳ, ки хостгор ва шоҳидон ҳузур доранд, омада ва барои хостгор бигўяд: «ман, фалонӣ духтари фалонӣ, ки оқила ва болиға мебошам, худро ба никоҳи шумо-фалонӣ фарзанди фалонӣ даровардам, ҷониби муқобил бигўяд: «ман, фалонӣ фарзанди фалонӣ, ки оқил ва болиғ мебошам, шумо фалониро ба ҳамсарии худ қабул кардам».

ҲАҚҚИ ВАКОЛАТ ДАР НИКОҲ
Ҳамон тавре ки зан метавонад худаш шахсан ақди никоҳро анҷом диҳад, ҳамчунон метавонад шахси дигареро аз тарафи худ вакил намояд, то ўро ба никоҳ бидиҳад ва ваколат бар ду навъ аст:

а) Ваколати мутлақ,
б) Ваколати муқайяд.

Ваколати мутлақ ба ин тариқ аст, ки зан шахсеро вакили никоҳи худ намояд ва барояш ихтиёроти комил ва пурра ба ҳеҷ шартеро дар мавзўъи издивоҷи худ таъйин накунад, масалан, барои вакили худ бигўяд: «Шумо аз тарафи ман вакил ҳастед, то маро ба ҳар касе, ки муносиб бидонед, ба никоҳ бидиҳед», ки дар ин сурат, вакил метавонад ўро барои ҳар касе муносиб бидонад, бидиҳад. Баъд аз никоҳ додан, зан ҳаққи эътироз ва ихтиёри ботил намудани никоҳро надорад, магар дар се ҳолат:

1. Он занро худи вакил ба никоҳи худ дароварда ва ё барои падар ва ё фарзанди худ ба никоҳ дода бошад, ки дар ин сурат, агар зан иҷоза диҳад, ақди никоҳ сиҳат пайдо мекунад ва агар иҷоза надиҳад, сиҳат пайдо намекунад;

2. Он, ки занро ба камтар аз маҳри мислаш ба никоҳ дода бошад;

3. Он, ки занро ба касе ба никоҳ дода бошад, ки аз нигоҳи мақом ва манзалат, ҳампоя ва баробар бо хонаводаи зан набошад. Дар ин ду сурати ахир дурустии ақди никоҳ ба мувофиқати зан ва валиҳои умури зан вогузор мешавад. Агар иҷозат доданд, ақди никоҳ сиҳат пайдо мекунад ва агар иҷоза надоданд, дурустӣ пайдо намекунад.

б) Ваколати муқайяд иборат аз он аст, ки зан шахсеро вакил намуда ва аз вай бихоҳад, то ўро бо шароити муайяне ба никоҳ бидиҳад. Масалан, барои шахсе бигўяд: «Шумо аз тарафи ман вакил ҳастед, то маро барои фалонӣ ба никоҳ бидиҳед» ва ё бигўяд: «Шумо аз тарафи ман вакил ҳастед, то маро ба шахсе ба никоҳ бидиҳед, ки дорои чунин ва ё чунон сифатҳо бошад. Масалан, донишҷў, ва ё тоҷир, ва ё аз Қўрғонтеппа ва ё аз Душанбе ё ҳар касеки мавриди хоҳишаш бошад» ва ё бигўяд: «Шумо аз тарафи ман вакил ҳастед, то маро ба никоҳ бидиҳед, вале набояд маҳрам аз ҳазор сомонӣ камтар бошад» ва мисли ин чизҳо.

Дар ҳамаи ин ҳолатҳо вакил бояд ҳамаи он чиро, ки зан гуфтааст, дар ҳангоми ба никоҳ додани вай дар назар дошта ва амалӣ созад ва агар хилофи он кард, ақди никоҳ сиҳат пайдо намекунад, магар он ки мухолифат ба маслиҳати зан бошад. Масалан, агар зан гуфта бошад, маҳрам бояд даҳ ҳазор сомонӣ ё пули роиҷи он давлат бошад ва вакил понздаҳ хазор сомонӣ барояш гирифта бошад, никоҳ бе иҷоза додани зан, дурустӣ пайдо мекунад.
Дар охир инро зикр менамоям,ки никоҳи духтари бокира бидуни иҷозати валиамраш дуруст нест,агар бева бошад боке нест
Муҳаммадиқболи САДРИДДИН.

Занҳо чигӯна намоз гузоранд?

Занҳо чигӯна намоз гузоранд?

Хоҳаре аз ман савол намудааст,ки ман дар русия мебошам ва тоза аз намоз огоҳ гаштам.Ман дар хонаводаи намозхон ва аз ислом бохабар тарбият наёфтаам.Ман дар донишгоҳи МГУ факултаи иқтисод дар курси 2 юм таҳсил менамоям.Ончи бояд дар намоз бихонам ҳифз кардам вале тарзи гузоштанашро бароям фаҳмонед.Зеро духтарони қафқозиро мебинам тарзи намозгузориашон фарқ мекунад. Хоҳиш мекунам муфассал бароям шарҳ диҳед?
Нахуст бароятон шуръ ба намозро табрик менамоям ва умеди онро дорам зани солеҳа ва намунаи хубе дар таҳсил ва донишгоҳ бошед.Таҳсил кунед ва иқтисоди ватанро ба ваҷҳи накӯ боло бардоред.Адои намоз чунонеки бар мардон фарз аст барои занҳоҳам фарз аст ва намоз ҳаргиз мояи қафо мондаги ва рукуд нест. Балке намоз беҳтарин амалест,ки инсонро ба қуллаҳои ҳаёти пурсамар ва хушбахтии ду дунё шарафёб менамояд.Хуб хоҳари гиромӣ вақте ончи бояд дар дохили намоз бихонед ҳифз намуда бошед ман дар 25 банд тарзи гузоштани намозро барои шумо ва ҳама занҳоеки тоза ба намоз хондан шурӯъ намудаанд баён менамоям.
Адои намози зан монанди намози мард аст, магар дар чанд маврид, ки чигунагии адои намози зан аз адои намози мард фарқ мекунад ва тафсили он ба қарори зер аст:
1.Дар ҳангоми такбири таҳрима (Аллоҳу акбари аввали намоз) мардҳо дастҳои худро то баробари гўшҳо баланд мекунанд ва занҳо баробари шонаҳои худ;
2. Дар рукўъ мардҳо дастҳои худро аз паҳлўҳои худ дур нигоҳ медоранд, вале занҳо бояд дастҳои худро ба паҳлўҳои худ бичаспонанд;
3. Дар саҷда мардҳо дастҳои худро аз паҳлўҳо ва ронҳои худро аз шикам дур нигаҳ медоранд. Вале занҳо бояд дастҳои худро ба паҳлўҳо ва ронҳои худро ба шиками худ бичаспонанд;
4. Дар вакти нишастан, мардҳо қадами пои рости худро рост нигоҳ дошта ва рўйи кафи қадами пои чапи худ менишинанд, вале занҳо бояд ҳарду пои худро аз тарафи рости нишемангоҳи худ хориҷ сохта ва рўйи сурини чапи худ биншинанд;
5. Аврати мард аз зери зону то ба ноф аст, вале аз зан тамоми баданаш, ба ҷуз рўй ва дасташ аврат мебошад ва Имом Абуҳанифа раҳимаҳуллоҳ мегўяд: «Қадами зан низ аврат нест» ва фатво дар мазҳаби ҳанафӣ ва қавли Имом Абуҳанифа (р) аст. Бинобар ин, зан бояд ҳангоми намоз хондан, тамоми бадани худро бипўшонад ва чизе, ки пўшидани он аз бадани зан дар вақти намоз хондан лозим нест, рўй, дастҳо (то банди даст) ва пойҳо (то буҷулак) мебошад;
6. Бараҳна шудани чаҳоряки узве аз аъзои бадани зан, монеъи намозаш мегардад. Ҳамчунин агар аз чандин узв ба андозаи як чаҳоруми (чаҳоряк) як узв бараҳна гардад;
Масалан, агар қадре аз соқи пой, қадре аз бозу ва қадре аз мўи зан бараҳна гардад ва тавре ки агар ҳамаи аъзои бараҳнашуда ба ҳам ҷамъ гардад, ба андозаи чаҳоряки даст (аз банди даст то оринҷ) ва чаҳоряки соқи пояш шавад, намозаш дуруст намегардад;
7. Либоси зан дар ҳангоми намоз хондан, набояд он чунон нозук бошад, ки ҷисмаш аз зери он намоён гардад. Агар чунин нозук бошад, намозаш дуруст намегардад.
8. Зан дар вақти намоз хондан, набояд рўйбанд ба рўи худ бибандад;
9. Агар тифли зан нооромӣ кард, ҷоиз аст, ки модар ва ё хоҳараш ва ё ҳар зани дигаре онро ҳангоми намоз хондан бо худ бардорад, вале дар вақти рукўъ ва саҷда, бояд ўро ба замин бигузорад;
10. Либоси зан дар вақти рафтан ба масҷид бояд либоси оддӣ бошад ва ҷалби таваҷҷўҳ нанамояд. Чунончи, набояд худро атр зада ва ё ороиш намояд. Вале агар зане дар ҳолати муъаттар будан ва ё ороиш дар масҷид намоз бихонад, гарчи ин амал макрўҳ аст, вале намозаш дуруст мегардад;
11. Агар зан дар хона дар ҳоли ороишӣ ва хушбўй будан, намоз бихонад, боке надошта ва намозаш бекароҳат ҷоиз аст;
12. Занҳо танҳо бо ҳам ҷамоъат карда, намоз бихонанд, макрўҳ аст, вале чунин коре агар карданд, имоми онҳо бояд дар байни саф биистад ва фақат қадамаш ё аз занҳои дигар пештар бошад (бояд гуфт, ки намоз хондани занҳо ба ҷамоъат, дар мазҳабҳои дигар кароҳат надорад);
13. Намоз хондани зан дар хона аз намоз хонданаш бо мардҳо дар масҷид беҳтар аст. Бо ин ҳам намоз хонданаш дар масҷид бо мардҳо раво аст;
14. Зан ҳангоми рафтан ба масҷид бояд аз шавҳараш иҷоза бигирад ва агар шавҳараш барояш гуфта буд, ки: «ҳар вақт хостӣ метавонӣ ба масҷид биравӣ», иҷоза гирифтани дигаре ба мақсади рафтан ба масҷид, зарурат надорад ва ҳар вақт ки хоста бошад, метавонад ба масҷид рафта ва намоз бихонад;
15. Агар зан аз шавҳараш ба ҷиҳати рафтан ба масҷид, иҷоза мехоҳад, набояд шавҳараш аз рафтан ба масҷид манъаш 
намояд, магар он ки сабаби ваҷҳи шаръӣ вуҷуд дошта бошад;
16. Бояд нияти зан рафтан ба масҷид, адои ибодат ва наздикӣ ҷўстан ба Худованд ҷалла ҷалолуҳу бошад. Агар қасдаш шўҳрат ва ё гап задан ба занҳои дигар ва ё вақтгузаронӣ бошад, аз масҷид рафтан барояш савобе нест ва нарафтанаш ба масҷид хеле беҳтар аст;
17. Сафи занҳо бояд баъд аз сафи мардҳо қарор дошта бошад;
18. Агар зан ва мард паҳлўи ҳам дар як саф қарор гирифтанд, намози мард фосид мегардад, вале назар ба анбўҳи зиёде, ки дар Макка ва Мадина дар айёми Ҳаҷ ва моҳи Pамазон вуҷуд дорад, аз рўи зарурат ва ғайриқасдӣ агар зан ва мард дар як саф паҳлўҳи ҳам қарор гирифтанд, барояш боке нахоҳад дошт ва бо ин ҳам бикўшанд, ки ҷисмашон бо ҳам дигар нарасад;
19. Агар мард ба зан иқтидо намуд, намози мард фосид мегардад;
20. Намози ҷумъа бар зан фарз нест, балки фарзаш ҳамон намози пешин аст. Ба ин ҳам, агар намози ҷумъаро бо мардҳо адо намуд, намози пешин аз вай соқит мегардад;
21. Агарчи намози ид бар зан воҷиб нест, агар монеае вуҷуд надошта бошад, беҳтар аст волиҳои зан (яъне шавҳар, падар бародар ва амсоли инҳо) занҳоро бо худ ба намози ид бибаранд зеро паёмбари Худо (с) тавсия мекарданд, ки занҳо ба намози ид бираванд;
22. Ҳангоми рафтан ба идҳо, занҳо ҳам бояд оҳиста такбир бигўянд: «Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар, ло илоҳа ил-лаллоҳу, Аллоҳу акбар, Алоҳу акбар, ва лиллоҳил ҳамд»; Дар ривоятҳои дигар се маротибаҳам дар оғоз Аллоҳу акбарҳам омадааст,ҳардуҳам дуруст аст.
23. Намоз хондан дар дохили гармоба ва дар ҷои бастани ҳайвонот ё оғил макрўҳ аст ва ҳатто дар назди баъзе уламо ҳаром аст;
24. Зани ҳомила метавонад дар ҳолати рукўъ ва суҷуд ва қуъуд ва ҳар шакле, ки барояш муяссар бошад ва зараре бар худ ва бачаи дар батн доштааш нарасад, адо намояд;
25. Дар ҳолати сафар, агар шавҳари зан дар ҷое нияти иқомат намуд, зан ба пайравии аз шавҳараш муқим гуфта мешавад ва ба нияти ҷудогонае зарурат надорад.
Умед аст фаҳмида бошед !
Муҳаммадиқболи САДРИДДИН

Ба номи Аллоҳи бахшояндаи меҳрубон.
 Ассалому алейкум ва раҳматуллоҳи ва баракотуҳу.
 Ҳамаи Шуморо ҳамватанони азизу муътабар ва дар симои Шумо аҳли пайвандонатонро бо фарорасии Иди Саъиди "ҚУРБОН" муборакбод намуда, аз даргоҳи Худованди Маннон саломати, имони комил,  тани сиҳат,
тенҷию аммони ватан ва саодатмандиро таманно дорам.
Аллоҳ кунад ки ба эҳтиром ва бо шарофати ибодоти мусалмонон дар ин рузи муқаддас оқибати кори мо мусалмононро ба хайр гардонад. Пархезгору боимону поквиҷдон ва аҳли тақво созад.  Муҳаббату самимиятро дар миёни мо мусалмонон тақвият бахшад.
Аз Аллоҳи Раҳмон, Раҳим ва Ғаффор пурсонем, ки  гуноҳони мо ва падарону модаронамон ва тамоми мусалмононро авф ва махфират кунад.
Ва моро аз қатори беҳтаринҳо ва дар Ҷаннатул-Фирдавс ба дидори Худаш муяссар гардонад.
 Ид муборак бошад!

25 СОЛАГИИ ИСТИКЛОЛИЯТ МУБОРАК

Дар давоми бисту панҷ соли истиқлолият бо сарварии окилонаи Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мо бо вуҷуди бисёр мушкилоту монеаҳо  таҳкурсии давлати соҳибихтиёриамонро гузоштем ва ба корҳои азими бунёдкориву  созандагӣ шурўъ намудем; таъмини истиқлолияти энергетикӣ, аз бунбасти  коммуникатсионӣ раҳо намудани мамлакат ва ҳифзи амнияти озуқавории онро ба  самтҳои стратегии сиёсати давлат табдил додем; ҷиҳати таҳкими суботи иқтисодиву  иҷтимоӣ дар шароити афзалияти муносибатҳои нави иқтисодӣ ислоҳоти амиқро  пайгирона амалӣ карда истодаем.

              Дар ин рузи фируз,  хамаи Шуморо хамватанони азизу мехрубон бо Чашни пуршукухи 25-умин  солгарди Истиклолияти Давлатии Чумхурии Точикистон табрику  тахнияти фаровон гуфта, бароятон саломативу сарбаланди ва дар кору фаъолияти пурсамаратон дар хоричи кишвар неруи тоза ва комёбихои нав орзумандам.

Бигузор, Чашни истиклолият  ба кишвари мо шукуфои ва пешравии хамачониба ва ба мардуми шарифи Точикистон саодату пирузии комил оварад.

Ба ҷуз меҳрат таманное надорам, Тоҷикистонам.

Умедам, орзуям, ифтихорам, Тоҷикистонам.

Агар тақвими умрам сафҳаи таърихи сахтат нест,

Надорад тозагие рӯзгорам, Тоҷикистонам.

Агар дил як нафас ба ёди фардои ту мемонад,

Варо аз синаи худ мебарорам, Тоҷикистонам.

Агар аз фикри фирӯзии ту тоҷам ба сар набвад,

Ба гардун сар кашам, беифтихорам, Тоҷикистонам.

Наям булбул, ки танҳо мадҳи наврӯзи туро хонам,

Ки бе ту ҳар куҷое бебаҳорам, Тоҷикистонам.

Агар хокам, агар афлок, як гарди ту мебошам,

Чи миннат, гар ба поят саҷда орам, Тоҷикистонам?

Ба ёдат дар ғарибӣ чашмаҳоро хоб медидам,

Шарики модари чашминтизорам, Тоҷикистонам.

Барои ман ту беш аз хонадони нестӣ, ҳаргиз:

Бадахшонам, Зарафшонам, Ҳисорам, Тоҷикистонам.

Ба ту пайванди ман то ҷовидон сарсабз хоҳад буд,

Чу мерӯяд гиёҳат бар мазорам, Тоҷикистонам.

РУСТАМИ ВАҲҲОБ